Adölesan Sedanter Aktivite Anketi (ASAA)'nin 11 ile 14 Yaş Arasındaki Adölesanlarda Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması
Ayda Karaca
, Necip Demirci
Recreation Department, Faculty of Sports Sciences, Hacettepe University, Ankara, Turkey
Anahtar Sözcükler: Geçerlik, güvenirlik, adölesan, sedanter davranış
Öz
Amaç: İnaktivitenin ve sedanter yaşam tarzının giderek artması fiziksel aktivite, inaktivite ve sedanter davranış anketlerinin geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının yapılmasını önemli hale getirmektedir. Hardy, Booth ve Okely tarafından geliştirilen Adölesan Sedanter Aktivite Anketi’ni (ASAA) Türk kültürüne uyarlanmış Türkçe versiyonunun geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır.
Gereç ve Yöntemler: 11-14 yaşları arasında 5-8. sınıfta öğrenim gören 155 öğrenci (yaş ort= 12,43±1,09) geçerlik çalışmasına, 305 öğrenci (yaş ort= 12,59±1,06) güvenirlik çalışmasına dahil edilmiştir. ASAA'nın kültürel uyarlama ve pilot çalışmasının ardından geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmıştır. ASAA’nın uyum geçerliğinin saptanmasında Fiziksel Aktivite Günlüğü kullanılmış ve hafta içi, hafta sonu, tüm hafta için oturma süreleri belirlenmiştir. ASAA ve Fiziksel Aktivite Günlüğünden elde edilen sedanter aktivite süreleri arasındaki ilişki Sınıf içi Korelasyon Katsayısı (SKK) ile değerlendirilerek uyum geçerliği saptanmıştır. ASAA'nın yedi gün arayla iki kez uygulanmasıyla elde edilen hafta içi sedanter süre, hafta sonu sedanter süre ve haftalık toplam sedanter süre arasındaki ilişki SKK kullanılarak analiz edilerek güvenirlik katsayısı saptanmıştır.
Bulgular: 11-14 yaşları arasındaki çocukların tüm hafta için ASAA'nın toplam sedanter aktivite süresine ait geçerlik katsayısının orta düzeyde olduğu (SKK= 0,53) saptanmıştır. 11, 12, 13 ve 14 yaşındaki çocukların tüm hafta için ASAA'nın toplam sedanter aktivite süresine ait geçerlik katsayılarının orta düzeyde (sırasıyla: SKK=0,56; SKK=0,44; SKK=0,44; SKK=0,51) olduğu belirlenmiştir. 11-14 yaşları arasındaki çocukların tüm hafta için ASAA'nın toplam sedanter aktivite süresine ait güvenirlik katsayısının iyi düzeyde olduğu (SKK=0,71) saptanmıştır. 11 ve 12 yaşındaki çocukların tüm hafta için toplam sedanter aktivite süresine ait güvenirlik katsayılarının çok iyi (sırasıyla: SKK=0,79; SKK=0,77) düzeyde olduğu, 13 ve 14 yaşındaki çocukların tüm hafta için toplam sedanter aktivite süresine ait güvenirlik katsayılarının iyi düzeyde (sırasıyla: SKK=0,64; SKK=0,69) olduğu belirlenmiştir.
Sonuç: 11-14 yaşları arasındaki Türk çocuklarının hafta içi, hafta sonu ve tüm haftaya ait sedanter aktivite sürelerinin değerlendirildiği ASAA’nın geçerli ve güvenilir bir anket olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Cite this article as: Karaca A, Demirci N. Validity and Reliability of the Adolescent Sedentary Activity Questionnaire (ASAQ) in adolescents aged between 11and 14. Turk J Sports Med. 2019;54(4):255-66.
