ÜST EKSTREMİTE PLİYOMETRİK ANTRENMANIN HENTBOLDA ATIŞ HIZI VE OMUZ ROTATOR KAS KUVVETİNE ETKİSİ
Celal GENÇOĞLU1, O ATEŞ2, İ AKSU3, Selmin GÜLBAHAR4, Ebru ŞAHİN4, Cem BEDİZ3
1Dokuz Eylül Üniversitesi, Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksek Okulu, İzmir
2Marmara Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu, İstanbul
3Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, İzmir
4Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp Rehabilitasyon Anabilim Dalı, İzmir
Anahtar Sözcükler: Hentbol, pliyometrik antrenman, izokinetik, omuz rotatorları, atış hızı
Öz
Çalışma hentbolda pliyometrik egzersizlerin atış hızına ve izokinetik omuz rotator kuvvetlerine etkilerini araştırmak amacı ile gerçekleştirildi. Toplam 20 kadın hentbolcu (24.0 ± 2.8 yaş, 65.2 ± 7.8 kg vücut ağırlığı, 171.7 ± 6.9 cm boyda) çalışmaya katıldı. Fiziksel ve fizyolojik ölçümler çalışmanın başlangıcında; durarak ve üç adım atış hızı testi, 90-300°/s açısal hızda konsantrik omuz iç rotasyon (IR) ve dış rotasyon (ER) kuvvet testleri çalışmanın hem başında, hem de sonunda uygulandı. Sporcular pliyometrik (PG, n=10) ve kontrol (KG, n=10) gruplarına ayrıldı. PG günlük antrenmanlara ek olarak pliyometrik egzersizler yaparken, KG günlük antrenmanlarına devam etti. Altı haftalık antrenman dönemi sonrasında her iki grubun durarak ve üç adım atış hızları anlamlı olarak arttı (p<0.05). İzokinetik ölçümlerde her iki grubun IR300°/s zirve tork düzeyleri ile KG ER300°/s zirve tork düzeyleri anlamlı olarak gelişti (p<0.05). Durarak atış hızı ile IR90°/s ve IR300°/s zirve tork değerleri arasında kuvvetli korrelasyon saptandı (sırasıyla r=0.56, p=0.010 ve r=0.52, p=0.018). Üç adım atış hızı ile IR izokinetik kuvvetleri arasında korrelasyon gözlenmezken, ER90°/s zirve tork değeri ile korrelasyon (r=0.49, p=0.027) saptandı. Sonuç olarak, altı hafta süreyle üst ekstremite pliyometrik antrenman yapan kadın hentbolcularda, spora özgü kuvvet antrenmanı etkisiyle atış hızı anlamlı düzeyde artsa da, alışılmış antrenmanı sürdüren kontrol grubuyla anlamlı bir farklılık gözlenmedi.
Bu çalışma Dokuz Eylül Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Şube Müdürlüğü tarafından 2007.KG.SAG.068 sayı ile desteklendi.
