Fiziksel aktivite ve beyin araştırmaları: bibliyometrik bir analiz

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, uluslararası ve hakemli dergilerde yayımlanan fiziksel aktivite ve beyin içerikli araştırmaları bibliyometrik analiz yöntemiyle incelemektir.

Gereç ve Yöntem: Görselleştirilmiş bibliyometrik analiz yöntemiyle, 2001’den 2022’ye kadar fiziksel aktivitenin beyin üzerindeki etkisine ilişkin araştırmaların genel dağılım özelliklerini, araştırma gelişimlerini ve önemli noktalarını incelemek amaçlandı. Çalışma kapsamında Web of Science’ın (WoS) SSCI, SCI-Expanded ve AHCI endeksleri içeren dergilerde yayımlanan araştırmalar incelendi. Eleme kriterleri uygulandıktan sonra toplam 6007 araştırma bibliyometrikanalize alındı.

Bulgular: Yayınların yıl dağılımları incelediğinde 1990 yılından 2000 yılına kadar az sayıda oldukları, 2001 yılından itibaren arttığı, özellikle de 2019 yılında önemli düzeyde artış olduğu gözlemlendi. WoS atıflarına dayalı olarak incelenen makalelere göre, nörobilim, klinik nöroloji ve psikiyatri alanlarının öne çıktığı görülmektedir. Yayınların dergi dağılımlarına bakıldığında PLoS One dergisi ilk sırada yer almaktadır. Ortak sözcük analizinde dört ana küme ortaya çıktı. Bu ana kümeler; yeşil, kırmızı, mavi ve sarı kümelerdi. Haritanın merkezinde yer kaplayan yeşil kümenin spor bilimleri alanı olduğu anlaşıldı. Analiz sonucunda ortaya çıkan kümelerde bulunan sözcükler fiziksel aktivite, egzersiz, biliş, yaşlanma, Alzheimer hastalığı, depresyon, demans ve hipokampüstü.

Sonuç: Bu çalışma, bilişsel fonksiyonların gelişimine etkisini vurgulayarak, fiziksel aktivitenin desteklemesine ilişkin araştırmaları sistematik olarak özetleyip analiz etmektedir. Gelecekteki araştırmalara rehberlik ve referans sağlayacağı ön görülmektedir.

Cite this article as: Babayoglu S, Kutlu I, Demirhan G. Studies conducted on physical activity and brain: a bibliometric analysis. Turk J Sports Med. 2023; 58(4):193-99; https://doi.org/10.47447/tjsm.0772