SUBMAKSİMAL EGZERSİZ MESAFE KOŞUCULARINDA ERİTROSİT OSMOTİK FRAJİLİTESİNİ VE SERUM MDA DÜZEYİNİ ETKİLİYOR MU?

Öz

Mesafe koşucularında tek submaksimal egzersizin eritrositlerde osmotik ve oksidatif stres duyarlılığını arttırdığı gösterilmiştir. Mesafe koşucularında performansın gerçekleştirilmesi için optimal eritrosit fonksiyonu gereklidir. Mesafe koşucularında gözlenen aneminin yalnızca hemodilüsyona değil; eritrositlerin tekrarlayan mekanik travma, osmotik ve oksidatif hasar sonucu intravasküler hemolize bağlı olduğu; hatta eritrosit içine laktat girişinin de bu hemolize katkıda bulunduğu bildirilmiştir. Çalışma; mesafe koşucularında hematolojik parametrelerden hemoglobin (Hb), hematokrit (Hct), eritrosit sayısı (Rbc) ve diğer endeksler (MCV, MCH, MCHC) ile eritrosit osmotik frajilitelerinin (EOF), lipid peroksidasyon belirteçi olarak da malondialdehid (MDA) düzeylerinin submaksimal bir koşu öncesi ile 1, 4 ve 24 saat sonrası ölçerek egzersiz öncesi düzeye dönme süreçlerini incelemek amacıyla planlandı. Orta düzeyde antrene 14 erkek mesafe koşucusu çalışmaya alındı ve yaklaşık 16 dk’da 5000m koşmaları sağlandı. İstatistiksel analiz SPSS programında Friedman testi ile yapıldı ve p<0.05 değeri anlamlı olarak kabul edildi. MCV ve Hct düzeyleri hariç tüm parametrelerin birinci saatten sonra en yüksek değere ulaştığı, 4 saat sonra orta düzeye geldiği, 24 saat sonra ise egzersizden önceki düzeyine yakın veya daha düşük olduğu saptandı. MDA değerleri hariç tüm parametrelerdeki değişim anlamlı idi. Orta düzeyde antrene mesafe koşucularında submaksimal egzersizden 24 saat sonra eritrosit fonksiyonlarının egzersiz öncesi düzeye döndüğü söylenebilir.