Menstrual döngüde farklı düzeyde enerji harcamasının değerlendirilmesinde Sensewear Armband’ın geçerliliği
Fatma Yılmaz, Mehmet Goren Kose
, Ayse Kin İsler
, Tahir Hazır
Movement and Training Sciences Division, Exercise and Sport Sciences Department, Faculty of Sport Sciences, Hacettepe University Ankara, Türkiye
Anahtar Sözcükler: Endirekt kalorimetri, oksijen tüketimi, midfoliküler faz, luteal faz
Öz
Amaç: Bu çalışmanın amacı, menstrual döngünün midfoliküler (MP) ve luteal fazında (LP), farklı şiddette egzersizlerde enerji harcamasının değerlendirilmesinde SenseWear Armband’ın (SWA) geçerliliğini belirlemektir.
Gereç ve Yöntem: Çalışmaya bireysel ya da takım sporlarında en az üç yıldır yarışmacı sporcu olan sağlıklı 20 kadın (yaş: 20.6±1.6 yıl; boy:168.3±7.3 cm; menstrual döngü gün sayısı:28.8±2.1 gün) katıldı. Katılımcılar menstrual döngünün MP (7-9. günler) ve LP fazlarında (21-23. günler) koşu bandında maksimal oksijen tüketiminin (VO2maks) %35 ve %75’inde 10’ar dk koşu egzersizi yaptılar. Menstrual döngünün fazları hormon analizi ile teyit edildi. Koşu egzersizlerinde eşzamanlı olarak indirekt kalorimetrik yöntem (İKY) ve SWA ile enerji harcaması ölçüldü. Yöntem (2) x faz(2) x şiddet (2)’in enerji harcaması üzerine etkisini belirlemede çok yönlü ANOVA kullanıldı. Değişkenler arasındaki ilişkiler Pearson korrelasyon katsayısı (r) ile belirlendi.
Bulgular: Midfoliküler fazda ölçülen estradiol ve progesteron, luteal fazdan anlamlı derecede yüksekti (p<0.05). Enerji harcaması üzerine hem yöntem hem de faz etkisi anlamlı bulunmadı (p>0.05). Yüzde 75 şiddette enerji harcaması %35’dekinden anlamlı derecede yüksekti (p<0.05). Yöntem x faz, faz x şiddet ve yöntem x faz x şiddet etkileşim istatistikleri anlamlı değildi (p>0.05). Yöntem x şiddet etkileşimi istatistiksel olarak anlamlıydı (p<0.05). MP’de İKY ve SWA ile ölçülen enerji değerleri arasındaki ilişkiler (%35 VO2maks için r=0.382; %75 VO2maks için r=0.147) anlamlı değildi (p>0.05). Buna karşılık LP’de İKY ve SWA ile ölçülen enerji değerleri arasında anlamlı ilişki (%35 VO2maks için r=0.495; %75 VO2maks için r=0.748) saptandı (p<0.05).
Sonuç: Çalışmanın bulguları, menstrual döngünün farklı fazlarında enerji harcamasının benzer olduğunu, SWA’nın her iki fazda da enerji harcamasını geçerli bir şekilde ölçtüğünü ortaya koydu.