Androjen deprivasyon tedavisinin plazma irisin düzeyine, kas kuvvetine ve alt ekstremitenin fiziksel fonksiyon testlerine etkisi
Ayhan Canbulut1
, Sabriye Ercan1, Sefa Alperen Öztürk2, Alper Özorak2, Fevziye Burcu Şirin3, Hülya Mete Arıcan3, Cem Çetin1
1Sports Medicine Department, Faculty of Medicine, Süleyman Demirel University, Isparta, Türkiye
2Urology Department, Faculty of Medicine, Süleyman Demirel University, Isparta, Türkiye
3Medical Biochemistry Department, Faculty of Medicine, Süleyman Demirel University, Isparta, Türkiye
Anahtar Sözcükler: İrisin, prostat kanseri, izometrik kas kuvveti, androjen deprivasyon tedavisi, fiziksel fonksiyon
Öz
Amaç: Androjen deprivasyon tedavisi (ADT) alan prostat kanseri hastalarında kas kuvveti kaybı ve fiziksel fonksiyonlarda düşüşler gözlenmekte, bunun sonucunda yaşam kalitelerinin de düşmektedir. İrisin; egzersiz sonrasında kastan salınan bir miyokindir. ADT alan hastalarda, özellikle kas dokusu kaybı sonucu salınan irisin düzeyinin etkilenebileceği öngörülmektedir. Çalışmamızın amacı ADT alan, ADT almayan prostat kanseri hastalarının ve sağlıklı bireylerin kas kuvveti ve fiziksel fonksiyonlarıyla irisin düzeylerini karşılaştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: Çalışmaya; herhangi bir kanser tanısı konulmamış 21 sağlıklı birey (kontrol grubu: KG), lokal ve lokal ileri prostat kanseri olup ADT almayan 28 hasta (non-ADT grubu) ve ADT olarak LHRH agonisti alan yedi prostat kanseri hastası (ADT grubu) katıldı. Kan örneklerinde biyokimyasal (lipid profili, hormonlar, prostat spesifik antijen, glükoz, insülin ve kreatin fosfokinaz testleri) ve irisin analizleri yapıldı. Katılımcıların fiziksel fonksiyonları beş kez otur kalk, merdiven çıkma, yürüme hızı ve fonksiyonel uzanma testi (FUT) ile değerlendirildi. İzokinetik dinamometre ile alt ekstremite izometrik kas kuvveti ölçüldü.
Bulgular: ADT grubunun; beş kez otur kalk test sonucunun daha yüksek (p=0.03) ve FUT sonucunun daha düşük (p=0.04) olduğu gözlendi. Alt ekstremite izometrik kas kuvvetinin ADT grubunda anlamlı derecede düşük olduğu belirlendi (p˂0.05). Plazma irisin düzeylerinde ise gruplar arasında anlamlı farklılık gözlenmedi (p=0.31).
Sonuç: ADT alan prostat kanseri hastalarının kas kuvvetinin ve fiziksel fonksiyon test (beş kez otur kalk, FUT) performanslarının düşük olduğu gözlendi; fakat irisin düzeyleri ADT almayan hastalar ve sağlıklı kontrol grubu ile benzer bulundu. ADT alan ve ADT almaya başlayacak hastaların kas kuvveti ve fiziksel fonksiyonları izlenmeli ve koruyucu önlemler alınmalıdır.
Cite this article as: Canbulut A, Ercan S, Ozturk SA, Ozorak A, Sirin FB, Mete Arican H, et al. Effect of androgen deprivation therapy on plasma irisin levels, muscle strength, and physical functions tests of lower extremities. Turk J Sports Med. 2023 58(2):67-73; https://doi.org/10.47447/tjsm.0716
