Türkiye’de Sporda Dopingin Nedenleri ve Çözüm Yollarına Dair Uzman Görüşleri
Psychosocial Fields in Sports, Department of Physical Education Teaching, Faculty of Sport Sciences, Ege University, Izmir, Turkey
Anahtar Sözcükler: Türkiye, spor, doping
Öz
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de son yıllarda artış gösteren doping vakalarının nedenlerini ve çözüm önerilerini uzman görüşleri ışığında ortaya koymaktır.
Gereç ve Yöntem: Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden görüşme yöntemi kullanılmaktadır. Buna göre, sporda doping konusunda uzman olduğu düşünülen 13 kişi amaçlı örneklem yöntemiyle seçilmiştir. Bu yöntem, seçilen sorun hakkında bilgisi ve deneyimi olduğu düşünülen kişilerin saptanması ve seçilmesi işleminden oluşmaktadır. Ayrıntılı bir literatür taramasının ardından ortaya çıkan bulgular ışığında, uzmanlara yöneltilecek sorular yarı yapılandırılmış olarak hazırlanmıştır. Türkiye’de sporda dopingin nedenleri, nasıl engellenebileceği ve hangi kurum, kuruluş ve kişilerin bu süreçte rol alması gerektiğine dair üç sorudan oluşan görüşmeler, birebir ve yüz yüze yapılarak, katılımcıların da izniyle elektronik ortama kaydedildi. Görüşmeler Ağustos 2018 ve Nisan 2019 arasında, İzmir ve İstanbul’da gerçekleştirildi. Görüşmelerden elde edilen veriler tanımlayıcı içerik analizine tabi tutuldu.
Bulgular: Analizler neticesinde Türkiye’de doping kullanımının yaygınlaşmasının nedenleri beş ayrı kategoriye ayrıldı. Bunlar; bilgisizlik, yüksek ödüller, spor kültürü, denetimlerin eksikliği ve kötü yönetimler olarak karşımıza çıkmaktadır.
Sonuç: Türkiye’deki doping sorunu devletin ilgili tüm kurumlarının ortak mücadelesiyle çözülebilir. Bu kapsamda, sporcuların, antrenörlerin ve yöneticilerin dopingin zararları ve sporda yarattığı ahlaki problemlere dair sürekli bir eğitimden geçmeleri; doping kontrollerinin arttırılması; yüksek ödüllerin makul seviyelere çekilmesi; spor yönetiminde liyakate bakılması ve antrenör ile sporcu ilişkisini denetleyen bir mekanizmanın kurulması gerekmektedir.
Alıntı: Tarakcioglu S. Expert views on the causes and solutions of the doping issue in Turkey’s sports. Turk J Sports Med. 2020;55(2):156-64.