Elit futbolcularda patellofemoral ağrının fonksiyonel hareketlilik, aktivite düzeyi, yaşam kalitesi ve kinezyofobi üzerine etkisi
Musa Çankaya1, Muhammet Talha Doğan2
1Therapy and Rehabilitation Department, Necmettin Erbakan University, Konya, Türkiye
2Physiotherapy and Rehabilitation Section, Tümosan Konyaspor, Konya, Türkiye
Anahtar Sözcükler: Futbol, patellofemoral ağrı, kinezyofobi, yaşam kalitesi, aktivite düzeyi
Öz
Amaç: Elit futbolcularda patellofemoral ağrının (PFP) fonksiyonel mobilite, yaşam kalitesi ve kinezyofobi üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla planlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada Konya ilinde Tümosan Konyaspor kulübü futbol takımının profesyonel altyapı U14-U18 takımında yer alan 14-19 yaş arası 125 futbolcu arasında tarama yapıldı ve Şubat-Nisan 2024 tarihleri arasında PFP saptanan 30 futbolcu çalışmaya alındı. İstirahat ve performansa dayalı fonksiyonel mobilite testleri sırasında ağrı şiddeti Patellofemoral Sendrom Ağrı Şiddeti Ölçeği (PSS) ile, fonksiyonel değerlendirme Kujala Patellofemoral skoru (KPS) ile, aktivite düzeyi Tegner Aktivite Düzeyi (TAS) ile, fonksiyonel engellilik durumu Lysholm Diz Skorlama Ölçeği (LDSS) ile, günlük yaşam aktivitesi Günlük Yaşam Aktiviteleri için Diz testi (KOS-ADL) ile, kinezyofobi ise Tampa Kinezyofobi Ölçeği (TSK) kullanılarak değerlendirildi.
Bulgular: PFP, PSS ile birlikte değerlendirildi. PSS ile: KPS arasında zayıf negatif (r=-0.442, p=0.014), TAS arasında orta negatif (r=-0.503, p=0.005), LDSS arasında zayıf negatif (r=-0.465, p=0.010), KOS-ADL arasında orta negatif (r=-0.532, p=0.003) anlamlı korrelasyonlar saptandı. TSK'nın PSS'si ile yakınma süresi arasında bir ilişki saptanmadı. Çoklu regresyon analizinde aktivite düzeyi (β=-0.484, p=0.011) ve günlük yaşam aktivitesinin (β=-0.516, p=0.007) patellofemoral ağrıyı etkilediği belirlendi.
Sonuç: Elit futbolcularda PFP'nin fonksiyonel mobilite, aktivite düzeyi ve yaşam kalitesini etkilediği ve kinezyofobi üzerinde bir etkisi olmadığı belirlendi. Kinezyofobi ile ilişkisinin olmaması çalışmamıza katılan sporcuların ağrı şiddetlerinin yüksek olmaması kaynaklı olabilir.