Spor Yaralanmalarından Korunma Farkındalığı Ölçeği geliştirme, geçerlilik ve güvenirlik çalışması

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, ‘Spor Yaralanmalarından Korunma Farkındalığı Ölçeği’nin geliştirilmesi, Türk toplumunda geçerliliğinin ve güvenirliğinin sağlanmasıdır.

Gereç ve Yöntem: Metodolojik tipteki bu araştırmaya, yerel etik kurul tarafından verilen onaydan sonra başlanmıştır.Alan yazında yapılan tarama sonrasında 31 maddeden oluşan bir madde havuzu oluşturuldu. Maddeler 5’li likert derecelendirme ölçeği (Ölçek v.1) şeklinde düzenlendikten sonra Lawshe yöntemi kullanılarak uzman görüşü alınıp kapsam geçerlilik oranı (KGO) ve kapsam geçerlilik indeksi (KGİ) hesaplanarak pilot ölçeğin kapsam geçerliliği irdelendi.

Kapsam geçerliliği sağlanan pilot ölçek, madde sayısının en az 10 katında bireye uygulandı. Araştırmaya katılan bireylerin tanımlayıcı bilgileri ve ölçeğe verdikleri cevaplar elektronik ortamda (Google Forms) kaydedildi. Verilere, SPSS v.23 paket programı ve AMOS v.24 istatistik programı ile geçerlilik ve güvenirlik analizi yapıldı.

Bulgular: Ölçeğin (Ölçek v.1) kapsam geçerliliği için 18 uzmandan görüş alındı. En düşük KGO değerini karşılamayan maddeler ölçekten çıkartıldı. Ölçeğin KGİ değeri 0.696 bulundu. Pilot uygulamada 29 maddelik Ölçek v.2, ortalama yaşı 29.2±11.3 yıl olan 147 (%38.8) erkek ve 232 (%61.2) kadına uygulandı.

Ölçek v.2’deki beş madde Cronbach alfa katsayısında düşmeye neden olduğu, bir madde değişken yetersizliği oluşturduğu ve beş madde ‘binişik madde’ özelliği gösterdiği için ölçekten çıkartıldı. Ölçekte kalan 18 madde (Ölçek v.3) toplam %59.7 varyansı açıkladı ve öz değeri 1.0’den büyük olan dört faktörlü yapı oluşturdu. Ölçeğin (v.3) güvenirliği; Spearman-Brown güvenirlik katsayısı 0.778, Guttman Split Half güvenirlik katsayısı 0.772 ve Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı 0.884 bulunarak gösterildi. Ölçek v.3, doğrulayıcı faktör analizinde modele ilişkin uyum indekslerini sağladı.

Sonuç: Geliştirilen ‘Spor Yaralanmalarından Korunma Farkındalığı Ölçeği’, 18 madde ve dört (kişisel sağlık durumu, çevresel faktörler ve ekipman, egzersiz seansı, egzersiz programı) faktörlü yapı ile 13-66 yaş aralığındaki Türk toplumunda geçerliliğini ve güvenirliğini sağladı.

Alıntı: Ercan S, Onal O. Development, validity and reliability of the Sports Injury Prevention Awareness Scale. Turk J Sports Med. 2021;56(3):138-45; http://dx.doi.org/10.47447/tjsm.0546

Yazarlar çıkar çatışması bildirmemişlerdir.

Yazarlar bu çalışma için finansal destek almadıklarını beyan etmişlerdir.