SPOR YARALANMALARI VE GENETİK
Şerife Şeyma KARAYILAN1, Gürhan DÖNMEZ1, Naila BABAYEVA1, Melda Pelin YARGIÇ1, Feza KORKUSUZ1, Mahmut Nedim DORAL2
1Hacettepe Üniversitesi Spor Hekimliği Anabilim Dalı, Ankara
2Hacettepe Üniversitesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı, Ankara
Anahtar Sözcükler: Genetik, tendon, bağ, spor yaralanmaları, tek nükleotit polimorfizmi
Öz
Spor ile ilişkili yaralanmaların büyük bölümünü kas iskelet sistemi yumuşak doku yaralanmaları oluşturmaktadır. Yumuşak doku yaralanmalarının etiyolojisinde bugüne kadar çok sayıda risk faktörü tanımlanmış olup, sporcunun genetik özelliklerinin başta ön çapraz bağ, Aşil tendonu, patellar tendon ve rotator manşet tendon yaralanmalarına yatkınlık yarattığını gösteren çalışmalar bulunmaktadır. Bugüne kadar COL1A1, COL5A1, COL12A1, COL14A1 ve TNC gen polimorfizmlerinin yumuşak doku yaralanmaları ile ilişkisi gösterilmiştir. Atletik performans ve spor yaralanmaları için genomik DNA profilleme ile gelecekte genetik avantajların ve üstesinden gelinmesi gereken genetik engellerin anlaşılmasının yolu açılacağı düşünülmekte olup, bu derlemede tendon ve bağ yaralanmaları açısından genetik risk faktörleri literatür bilgileri ışığında sunulmaktadır.