S-09: 2020-2024 Olimpiyat Oyunlarına Hazırlanan Sporcuların Ağız-Diş Sağlığı Surumları

Öz

AMAÇ: Bu çalışma ile 2020-2024 olimpiyat oyunlarına hazırlanan sporcuların ağız-diş sağlığı durumlarını ve oral-hijyen alışkanlıklarını belirlemek, kötü ağız-diş sağlığının performans ile ilişkisini değerlendirmek, sonrasında tedavi ve eğitim programları oluşturmak amaçlanmıştır.
GEREÇ-YÖNTEM: Çalışmamıza 2016 yılı içinde Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığına rutin sağlık muayenesi için gelen değişik spor branşlarından yaş ortalaması 18,53±6,09 olan 356 sporcu katıldı. Sporcuların tamamı geliştirilmiş olan proje kapsamında 2020-2024 olimpiyat oyunlarına hazırlanan sporculardan oluştu. Muayeneler Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı Diş Kliniğinde, aynı diş hekimi tarafından, tek kullanımlık muayene seti kullanılarak yapıldı. Diş muayenesinde çürük (D), kayıp (M), restore diş (F) indeks (DMF-T) değerlendirmesi, periodontal muayene toplum periodontal indeks (CPI) kodlarına göre “sağlıklı, periodontal taş varlığı, hiperemik dişeti ve sond ile gelişen kanama” durumları Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) kriterlerine uygun olarak değerlendirildi. Elde edilen veriler yine DSÖ kriterlerine uygun olarak hazırlanan “Sporcu Ağız ve Diş Muayene Formuna” işlendi. İstatiksel analizi SPSS programında Paired-Samples T-Testi kullanılarak yapıldı.
BULGULAR: Çalışma sonuçlarına göre n=165 (%46,3) sporcuda toplam D=418 çürük diş, n=76 (%21,3) sporcuda toplam M=153 kayıp diş, n=180 (%50,5) sporcuda toplam F=526 restore diş belirlendi. Ayrıca n=66 (%18,5) sporcuda hiçbir diş ve dişeti rahatsızlığı belirlenmez iken, n=140 (%39,3) sporcuda akut gingivitise (dişeti enfeksiyonu) rastlandı. Yapılan istatiksel analiz sonucunda sporcuların yaş grubuna göre çürük diş, eksik diş, dolgulu diş ve gingival hastalık görülme oranı istatiksel olarak anlamlıydı (p<0,05). Sporcularda kişi başına düşen hastalıklı diş oranı DMF-T değeri 3,1 olarak, çürük prevelans değeri de (Ç.P.D) %46,3 olarak bulundu. Sporcuların n=80’i (%22,5) ağız ve diş rahatsızlıklarının spor performansını etkilediğini bildirdi.
SONUÇ: Sporcuların sahip olduğu istatiksel oranlar DSÖ’nün 2020 hedef değerlerinin üzerindeydi. Gerçekleştirilecek ağız-diş sağlığı tedavi programı ile mevcut rahatsızlıkların tedavi edilmesine öncelik verilmeli ve uygulanacak eğitim programları ile “koruyucu diş hekimliği” hizmeti arttırılmalıdır. Ağız-diş sağlığı genel sağlığın bir parçasıdır. Kötü ağız-diş sağlığının gerek akut gerekse kronik etkileri spor performansını olumsuz etkilemektedir.