p-ISSN: 1300-0551
e-ISSN: 2587-1498

Aylin ÇEÇEN-AKSU1, Faruk TURGAY2, Metin DALİP3

1Serbest hekim, İzmir
2Ege Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, İzmir
3State University of Tetova, Faculty of Physical Education, Tetova, R. Macedonia

Anahtar Sözcükler: Futbol, aerobik eşik, anaerobik eşik, kan laktatı

Öz

Futbol müsabakalarında yüksek kan laktat düzeyleri bireysel becerilerin performansa yansıtılmasını kısıtlayabilir. Bu düzeylerin sırasıyla 2.0 ve 4.0 mM olduğu aerobik (AT) ve anaerobik (ANT) eşikler dayanıklılık kriteri olmanın yanı sıra, uygun antrenman yüklerini belirlemek ve performans gelişimini gözlemek için de kullanılır. Laktik asit birikiminin eliminasyonu (LE) da performansı etkileyen önemli bir unsur olabilir. Ancak, eşik hızlarındaki antrenmanlarda laktat değişim süreci ile aktif ve pasif toparlanmada LE ilişkisini saha koşullarında inceleyen çalışma sayısı sınırlıdır. Bu çalışmada, Süper Lig futbolcularında üç aylık antenmanın AT ve ANT üzerine etkileri ile istemli yorgunluğa kadar sürdürülen koşu testi sonrası gözlenen laktat eliminasyonunun bu eşik hızları ile ilişkisinin araştırılması amaçlandı. Çalışmaya katılan ve yaş ortalamaları 23.6 ± 4.7 olan 18 sporcudan 11’inde sezona hazırlık döneminin başlangıcı ve üç ay sonrasında AT ve ANT hızları belirlendi. Test protokolü olarak kademeli mekik koşu egzersizi uygulandı. Her kademede kapiller kan laktat ölçümleri yapıldı. Üç ayın sonunda 18 sporcuda toparlanma çalışması gerçekleştirildi. Sporcular eşit olarak aktif (AG) ve pasif (PG) toparlanma gruplarına ayrıldı. LE saptanması için testin bitiminden 2 (LA2) ve 10 dk sonra (LA10) kan örnekleri alındı. Kan laktat konsantrasyonu düşüş hızı (∆mM/dk), laktat eliminasyonu (LE) kabul edildi. AG’nin LE’sinin PG’den anlamlı oranda yüksek (p<0.05) bulunması çabuk toparlanma için jogging şeklindeki aktif toparlanmanın daha yararlı olduğuna işaret etti. Eşik hızları ile LE değerleri arasındaki ilişki anlamlı düzeye çıkmadı (p>0.05).