p-ISSN: 1300-0551
e-ISSN: 2587-1498

Sabriye Ercan, Ahsen Oğul, Ayhan Canbulut, Esma Arslan, Cem Çetin

Sports Medicine Department, Faculty of Medicine, Süleyman Demirel University, Isparta, Turkey

Anahtar Sözcükler: Doping, besinsel ergojenik destek, bilgi, tutum, hekim

Öz

Amaç: Sporda doping kullanımının geçmişi binlerce yıl önceye dayanmaktadır. Antik oyunlarda sporcuların performans arttırıcı maddeler kullandıkları bilinmektedir. Besinsel ergojenik destek ürünleri de sporcuların yıllardır performansı arttırmak ya da eksik besinlerini tamamlamak üzere kullandıkları maddelerdir. Eğer bir ergojenik destek ürününün kullanımı performansı fizyolojik sınırların üzerine çıkarırsa, bu maddenin kullanımı yasaklanır. Hekimlerin dopingle mücadele ve besinsel ergojenik destek ürünü kullanımı ile ilgili artmış bilgisi, sporcu sağlığını korumak için son derece önem teşkil etmektedir. Sporcuların sağlığına ve refahına özen göstermek, performans kapasitesini değerlendirmek, beslenme önerileri vermek, reçete yazmak ve madde kullanımı izlemek hekimin sorumluluğu altındadır. Bu çalışmada, intörn hekimlerin besinsel ergojenik destek ürünleri ile doping konusundaki bilgi düzeylerinin ve tutumlarının belirlenmesi, tutumlarına etki eden ve tutumları ile ilişkili olan faktörlerin saptanması amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı nitelikteki bu çalışmaya, 2019-2020 eğitim-öğretim yılında intörn olan hekimler gönüllü olarak dahil edilmiştir. Katılımcıların 'besinsel ergojenik destek ürünleri ve doping konusundaki bilgi düzeyi' sorgulanmıştır. Katılımcıların tutumları ise 'Besinsel ergojenik destek ürünlerine yönelik tutum (BEDT) ölçeği' ve 'Doping kullanımına yönelik tutum (DKT) ölçeği' ile değerlendirilmiştir.

Bulgular: Çalışmaya 153 (58 erkek, 95 kadın) intörn hekim gönüllü olarak katılmıştır. Katılımcıların 31'inin (%20,3) ergojenik destek ürünü, 2'sinin (%1,3), doping kapsamına giren ürün kullanımının mevcut olduğu saptanmıştır. 'Besinsel ergojenik destek ürünleri ve doping konusundaki bilgi düzeyi' sorularına %60±1.9 'Hiçbir fikrim yok' ve %29.9 ± 1,6 'Duymuştum' cevabı verilmiştir.

Sonuç: Bu çalışmanın sonucunda, intörn hekimlerin besinsel ergojenik destek ürünleri ile doping konusundaki bilgi düzeyleri yetersiz bulunmuştur. Bilgi düzeyini ölçen sorulara verilen cevaplar ile tutum arasında bir ilişki saptanamamıştır. Hekimlerin bu alandaki bilgilerinin artırılması gerektiği görülmüştür.

Alıntı: Ercan S, Ogul A, Canbulut A, Arslan E, Cetin C. Knowledge and attitudes of intern physicians on nutritional ergogenic supplementation and doping. Turk J Sports Med. 2021;56(2).61-6.; http://dx.doi.org/10.47447/tjsm.0487

*This study was presented as an oral presentation at the Health Services Symposium on the 100th Anniversary of National Struggle, 21 November 2019, held in Isparta, Turkey.