p-ISSN: 1300-0551
e-ISSN: 2587-1498

C. DUMLUPINAR1, F. TURGAY2, S. BEREKET-YÜCEL3, A. ÇEÇEN-AKSU4

1Kayserispor Kulübü, Kayseri
2Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü, Sporcu Sağlık Merkezi, İzmir
3Celal Bayar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bölümü, Manisa
4Arkas Spor Kulübü, İzmir

Anahtar Sözcükler: Nitrik oksit, laktat eliminasyonu, aerobik eşik, anaerobik eşik, futbol, egzersiz

Öz

Vazodilatör ve metabolik düzenleyici işlevleri nedeniyle toparlanma kapasitesine etkisi olabilen nitrik oksit (NO)’in futbol performansındaki rolü belirsizdir. Bu çalışmada, maksimal bir mekik koşusu testinde ve toparlanma sürecinde aerobik ve anaerobik eşik hızlarındaki (AEH ve ANEH) kan laktat (LA) düzeyleri ve eliminasyon hızının (LEH) yanı sıra nabız toparlanma hızının (NTH) bazal serum NO seviyeleri ile ilişkileri araştırıldı. Çalışmaya 88 erkek profesyonel futbolcu (FG) (23.3 ± 2.2 yaş) ile orta derecede aktif 20 spor okulu öğrencisi (KG) (22.5 ± 3.6 yaş) katıldı. Açlık kanı hematolojik parametreleri, bazal serum NO düzeyleri (Griess, total nitrit) belirlendi. Denekler, basamaklı hızlanan ve tükenene dek sürdürülen kesintili bir mekik koşusu testini çim sahada gerçekleştirdi. Testin her kademesindeki kan laktatı (LA) ve hız değerleri ile AEH ve ANEH, egzersizden sonraki üç dakikalık kalp atım hızı (HR) toparlanması ile NTH, test bitiminden 2 dk (MaxLA) ve 15 dk sonraki LA (15LA) değerleri ile LEH hesaplandı. İstatistiksel anlamlılık için p<0.05 değeri temel alındı. FG’nin bazal serum NO düzeyleri yanı sıra; AEH, ANEH, LEH, NTH değerleri ve kat ettikleri yol, KG’ninkilerden anlamlı düzeyde yüksek bulundu. Bazal NO değeri ile test sürecindeki HR ve LA değerleri arasında anlamlı ilişki bulunmazken, FG’de NO ile MaxLA ve 15LA değerleri arasında anlamlı pozitif ilişkiler bulundu. Bu bulgular, futbol antrenmanlarının dayanıklılık ve toparlanma potansiyeli ile bazal serum NO düzeyleri üzerindeki adaptasyon etkilerine işaret edebilir.